سؤال: معنای این روایت چیست: «استعینوا علیٰ اُمورکم بالکتمان؛ کتمان سرّ کنید!» (1)
استاد: وقتی که سرّ فاش بشود، دیگر شیرازۀ امور از دست میرود! پس شما کتمان بکنید، خود کتمان برایتان قوام میآورد و شما را در تحمّل مشکلات صبور و متحمّل میکند، و ممکن است بهواسطۀ همین کتمان، برای انسان فرج پیدا بشود، یا اینکه اگر شما مشکلات و مسائلی را که برایتان پیدا میشود و شاید سرّ باشد، به دیگران بگویید، إفشاء بشود، چون او هم به دیگری میگوید و خلاصه شیرازۀ کار از دست درمیآید و کار پخش میشود و آن حالت اطمینان و ارتکاز و آن سکونت و طمأنینه که در کتمان پیدا میشود، طبعاً از بین میرود.
در روایت هم داریم که مؤمن از مؤمن دیگر سؤال نمیکند، چون آن حیا، عزت، متانت و آن علوّ مؤمن بالاتر از این است که سؤال کند! اینها به خاطر این است.
سؤال: این معنای «استعینوا علی قضاء حوائجکم بالکتمان» (2) است؟
استاد: بله، انسان صبر و تحمّل پیدا میکند، بعد آنوقت آن انکشاف و فرج برایش حاصل میشود و دیگر شدائد برای انسان سهل و آسان میشود.
🔶حضرت آیة الله سید محمدمحسن حسینی طهرانی (قدس الله سره)
درس خارج فقه «قواعد فقهیه»، قاعده لا ضرر، آخر جلسه 23
پانوشت ها:
1) تحف العقول، ص 48.
2) قال علی علیه السلام: «استعینوا على قضاء حوائجکم بالکتمان، فإن کل ذی نعمة محسود»؛ «برای برآورده شدن حاجات خود از کتمان کردن کمک بجویید زیرا هر صاحب نعمتی مورد حسادت واقع می شود.» (شرح نهج البلاغة ابن أبی الحدید، ج1، ص 316)